Bài 58
酬道溪太学春寒韻
渺渺春城雪正漫
東風牢鎖未全乾
宦情細惹楊烟薄
客緒偏隨杏雨殘
流水高山琴不韻
紅旗赤幟夢將蘭
憐渠萬姓皆吾與
比屋谁家面面寒
阮飛卿
Phiên âm
Thù Đạo Khê thái học xuân hàn vận
Diểu diểu xuân thành tuyết chính man
Đông phong lao tỏa vị toàn can
Hoạn tình tế nhạ dương yên bạc
Khách tự thiên tùy hạnh vũ tàn
Lưu thủy cao sơn cầm bất vận
Hồng kỳ xích xí mộng ương lan
Liên cừ vạn tính giai ngô dữ
Tỉ thất thùy gia diện diện hàn.
Nguyễn Phi Khanh
Dịch nghĩa:
Đáp lại bài thơ
“Cái rét mùa xuân” của thái học Đạo Khê(1)
Thành xuân mờ mờ tuyết đương dầy
Gió xuân bị khóa chặt nên chưa khô hẳn
Ý muốn làm quan chỉ vương nhẹ như làn khói mỏng
trên cây dương liễu
Mối tình đất khách cũng tan theo với những hạt mưa xuân (2)
Cung đàn nước chảy non cao (3) đã đứt nhịp
Giấc mơ cờ hồng cờ thắm (4) cũng sắp tàn
Chỉ xót thương cho muôn họ đều là đồng bào của ta
Dưới những mái nhà chen chúc của ai kia khuôn mặt nào cũng rét buốt.
Ghi chú
1.Thái học Đạo Khê: Chưa rõ là ai
2.Mưa hạnh (Hạnh vũ): Chỉ mưa xuân
3.Cung đàn nước chảy non cao: Xưa Bá Nha gảy đàn, khi tiếng đàn by bổng thì Chung Tử Kỳ nói: “Chí của anh đang để ở núi cao”. Khi tiếng đàn thánh thót du dương thì Chung Tử Kỳ nói: “Chí của anh đang để ở nơi nước chảy”. Sau Tử Kỳ chết, Bá Nha không thấy ai hiểu được tiếng đàn của mình nữa, nên đã bỏ việc chơi đàn.
4.Cờ hồng cờ thắm (Hồng kỳ xích xí): Tương trưng cho sự nghiệp vẻ vang về công cuộc đuổi giặc. Thơ Lý Bạch có câu “Hồng kỳ phá tặc phi ngô sự / Hoàng chỉ trừ quan phi ngã danh” ( Cờ hồng phá giặc không phải phận sự ta / Chiếu chỉ của nhà vua thăng quan cũng không có tên ta)
Dịch thơ
Thành xuân tuyết trắng xa mờ
Gió xuân khóa chặt thì khô được nào
Ý quan khói mỏng cành cao
Mối tình đất khách tan vào giọt mưa
Cung đàn đã dứt đường tơ
Giấc mơ cờ thắm đã như hầu tàn
Chỉ thương muôn họ gặp nàn
Nhà ai chen chúc trăm ngàn khổ đau.
Đỗ Đình Tuân dịch
Bài 59
題玄天寺
仙家一簇聳雲岑
路入煙蘿窅窕深
樹影長年圍古簡
花枝清午囀幽禽
官閑我得修身訣
老去天知学道心
若見赤松憑寄語
佳遊何日果幽尋
阮飛卿
Phiên âm:
Đề Huyền Thiên tự (1)
Tiên gia nhất thốc tủng vân sàm,
Lộ nhập yên la yểu điệu thâm.
Thu ảnh trường niên vi cổ giản;
Hoa chi thanh ngọ chuyển u cầm.
Quan nhàn ngã đắc tu thân quyết,
Lão khứ thiên tri học đạo tâm.
Nhược kiến Xích Tùng 2 bằng ký ngữ,
Gia du hà nhật quả u tầm.
Nguyễn Phi Khanh
Dịch nghĩa:
Đề chùa Huyền Thiên
Một tòa nhà tiên cao ngất từng mây,
Đường vào dây leo khói phủ sâu thăm thẳm.
Bóng cây quanh năm vây dòng suối cũ,
Buổi trưa thanh vắng trên cành hoa vẳng tiếng chim líu lô.
Quan nhàn hạ ta tìm được bí quyết tu thân,
Già đi rồi lòng học đạo đã có trời biết.
Nếu thấy vị tiên Xích Tùng nhớ nhắn một lời,
Đến ngày nào mới có cuộc chơi hứng thú ở chốn thanh vắng.
Ghi chú
1. Huyền Thiên tự : tên một ngôi chùa xây dựng từ đời Lý, Mở rộng quy mô ở đời Trần, hiện nay vẫn còn dấu tích và được dân địa phương bước đầu xây dựng lại. Huyền Thiên tự nay thuộc địa phân khu dân cư Hữu Lộc phường Văn An thị xã Chí Linh.
2. Xích Tùng : Biệt hiệu của một vị tiên.
Dịch thơ
1.
Nhà tiên một khóm vút non tiên
Khói phủ đường vô vắng vẻ thêm
Cổ thụ quanh năm vây bọc suối
Cành hoa giữa ngọ líu lo chim
Tuổi già học đạo trời hằng biết
Quan rảnh trau mình tớ vững tin
Nếu gặp Xích Tùng xin nhắn nhủ
Thú chơi thanh nhã hẹn nhau tìm.
Đào Phương Bình dịch
2.
Nhà tiên một khóm cao cao
Dây leo khói phủ đường vào âm âm
Cây rừng vây suối quanh năm
Líu lo chim hót trên cành hoa trưa
Quan nhàn ta học phép tu
Già rồi trời có biết cho lòng này
Xích Tùng xin hỏi có hay
Bao giờ mới được thú này với ta ?
Đỗ Đình Tuân dịch
Bài 60
秋夜留別洪州檢正
歸夢橤溪北
故人槐府邊
清霜和別袂
紅日上吟鞭
愁緒憑杯断
新詩割淚傳
相期三五夜
共醉桂花天
阮飛卿
Phiên âm
Thu dạ lưu biệt Hồng Châu kiểm chính
Qui mộng Nhị Khê bắc
Cố nhân hoae phủ biên
Thanh sương hòa biệt duệ
Hồng nhật thướng ngâm tiên
Sầu tự bằng bôi đoạn
Tân thi cát lệ truyền
Tương kỳ tam ngũ dạ
Cộng túy quế hoa thiên.
Nguyễn Phi Khanh
Dịch nghĩa
Đêm thu lưu biệt kiểm chính Hồng Châu (1)
Tôi mơ về phía bắc Nhị Khê
Bạn ở lại bên phủ hòe (2)
Giọt sương trong thấm vào tay áo từ biệt
Mặt trời hồng soi lên chiếc roi thơ
Nhờ chén rượu cắt đứt mối sầu
Gạt nước mắt trao bài thơ mới
Hẹn nhau đến đêm rằm tới
Cùng uống say dưới bầu trời hoa quế). (3)
Ghi chú
1.Hồng Châu kiểm chính: chỉ Nguyễn Hán Anh
2.Phủ hòe:,Chỉ dinh quan Tư đồ Trần Nguyên Đán
3.Hoa quế: Theo truyền thuyết trên cung trăng có cây quế, cho nên “hoa quế” ở đây chỉ ánh trăng.
Dịch thơ
1.
Mộng về phía bắc Nhị Khê
Cố nhân nương cạnh phủ hòe xa trông
Chia phôi tay áo sương trong
Chiếc roi thơ khách sớm lòng ánh dương
Mỗi sầu nhờ rượu xua quang
Câu thơ mới dệt hai hàng lệ đưa
Đêm rằm tới những hẹn hò
Dưới trời hoa quế thơm đưa chén quỳnh.
Đào Phương Bình dịch
2.
Mộng về bắc Nhị Khê
Cố nhân cạnh phủ hòe
Sương trong tay áo ướt
Nắng hồng dọi roi thơ
Mối sầu nhờ rượu rửa
Bài thơ gạt lệ đưa
Hẹn ba năm đêm tới
Cùng say trời quế hoa.
Đỗ Đình Tuân dịch
20/4/2012
Đỗ Đình Tuân
0 nhận xét:
Đăng nhận xét